Βαλσαμόχορτο, το βάλσαμο του σώματός μας και της ψυχής μας.

Πολυετής πόα... βλαστός όρθιος... ισχυρός.... πολύκλαδος.... φύλλα ελλειπτικά... μικρά επιμήκη... με στίγματα διαφανή τα οποία αποτελούνται από μεγάλους ελαιογόνους αδένες και με τα περιθώρια τους να ορίζονται από μαύρους αδένες και είναι.... το υπερεικόν των αρχαίων Ελλήνων...

Για το Διοσκουρίδη ήταν:

διουρητικό...

εμμηναγωγό...

αντιπυρετικό...

κατά του τεταρταίου πυρετού όταν πίνεται με οίνο...

αποτελεσματικό αντίδοτο σε δηλητηριώδη δαγκώματα...

ιδανικό κατάπλασμα για την θεραπεία των  εγκαυμάτων...

Για τον Ιπποκράτη ήταν:

ψυκτικό...

αναλγητικό, σε περιπτώσεις λυγγώδους πυρετού...

αναλγητικό, σε περιπτώσεις ρήξης της πνευμονικής αρτηρίας...

Για τον Γαληνού ήταν:

διουρητικό...

εμμηναγωγό...

ξηραντικό...

κατά των εγκαυμάτων...

αποτελεσματικό ίαμα για την αντιμετώπιση της ισχιαλγίας...

Για τον  Πλίνιο ήταν:

βελτιωτικό της ροής των ούρων...

απαραίτητο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της κύστης...

Για τον Αέτιo (ο οποίος βασίστηκε στα γραπτά του Γαληνού) καταπολεμούσε:

τη θλίψη...

την ημικρανία...

την ατονία...

την ανορεξία...

την επιληψία...

τη μανία...

τα εξανθήματα...

τις στομαχικές διαταραχές...

τους πυρετούς και

όλα τα κακοήθη και καρκινώδη έλκη...

Για τον Παράκελσο ήταν:

άριστο ίαμα για την κατάθλιψη και όλες τις παρόμοιες παθήσεις...

άριστο επουλωτικό...

το hypericum των Λατίνων...

το βαλσαμόχορτο των Ελλήνων και...

λόγω της μεγάλης επουλωτικής και αντισηπτικής του δράσης....

το βάλσαμο της ψυχής...

το λειχηνόχορτο...

το σπαθόχορτο...

το βοτάνι των πληγών...

το βοτάνι των γυναικών...

το χελωνόχορτο...

το βοτάνι του προδρόμου...

το βάλσαμο...

το βαλσαμάκι...

το υπερικό το διάτρητο...

Ο ρόλος του γνωστός από πολύ - πολύ παλιά.

Τα γραπτά κείμενα από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα πάμπολλα.Η θέση του στις δοξασίες των λαών ξεχωριστή. Οι προφορικές παραδώσεις που έχουν βρεθεί καταγεγραμμένες και αυτές πάμπολλες.

Το χρησιμοποιούσαν: οι έλληνες, οι Πέρσες, οι Άραβες, οι Λατίνοι. Έτσι στην πορεία των χρόνων η λέξη «βάλσαμο» αποκτά την έννοια της ανακούφισης από κάθε πόνο.

Ήταν το βαλσαμόχορτο που επούλωνε τις πληγές των τραυματισμένων από σπαθιά κατά την αρχαιότητα.....

Ήταν το βάλσαμο των αρχαίων Σπαρτιατών...

Ήταν το βάλσαμο των ανθρώπων των μεσαιωνικών χρόνων που γιάτρευε:

την αμηνόρροια...

τους πυρετούς...

την πλευρίτιδα...

την υδρωπικία...

την χρόνια καταρροή...

τη μανία...

την επιληψία...

τις πληγές...

τα έλκη...

Τι μαγικά στοιχεία συνθέτουν αυτό το βοτάνι;

Τι κρύβουν επιμελώς μέσα στα κύτταρά τους όλα αυτά τα ταπεινά χορτάρια; Από που αντλούν τη δύναμή τους;

Ας ρίξουμε μια κλεφτή ματιά και ας δούμε τα ενεργά συστατικά του βαλσαμόχορτου:

Φλαβονοειδή όπως: κατεχίνες, επικατεχίνη, κερκετίνη, ρουτίνη, υπεροσίδη. Φλωρογλουκινόλες, Πτητικά έλαια, Ρητίνες, Ξανθόλες, Υπερικίνες, οι πολύτιμες οργανικές ενώσεις, Ψευδο-υπερικίνες, hyperforin, Φαινολικά οξέα, Αιθέρια έλαια, Λουτεολίνη, Διαπιγενίνη, Ανθρακινόνες, Καρβοξυλικά οξέα, Κουμαρίνη, Καροτενοειδή, τόσα πολλά; ναι τόσο πολλά και τόσο πολύτιμα...και σήμερα;

Ναι και σήμερα το βαλσαμόχορτο  χρησιμοποιείται:

για τη θεραπεία νευρικών και συναισθηματικών διαταραχών κάτι, που τα τελευταία χρόνια οδήγησε ειδικά στις Η.Π.Α στην αλόγιστη χρήση του υπό μορφή χαπιών για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και έφτασε να ονομάζεται «εναλλακτικό Prozac». Οπωσδήποτε το βαλσαμόχορτο βοηθά ουσιαστικά στην αντιμετώπιση των μορφών της κατάθλιψης - αυτό έχει επιβεβαιωθεί και σε πρόσφατες έρευνες τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική και είναι γεγονός ότι φαίνεται να είναι πιο ασφαλές από τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα αλλά είπαμε....«Παν μέτρον άριστον» μην το ξεχνάμε αυτό...

για ήρεμο και αναζωογονητικό ύπνο καθώς και για την θεραπεία της αϋπνίας.

για την προστασία των κυττάρων του εγκεφαλικού φλοιού.

σε in vitro έρευνες έχει φανεί ότι το  βαλσαμόχορτο έχει νευροπροστατευτικές ιδιότητες στα κύτταρα του εγκεφαλικού φλοιού...

για την προστασία από την νόσο Αλτσχάιμερ καθώς φαίνεται να καθυστερεί την εμφάνιση της νόσου. ίσως μελλοντικά -λένε οι ερευνητές -να συμβάλει και στη θεραπεία της.

για τον έλεγχο της ελαφριάς επιληψίας. Τα  εκχυλίσματα του βοτάνου χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της...

για την θεραπεία τοπικών φλεγμονών καθώς ανακουφίζει από τη φαγούρα του δέρματος και από τις φλεγμονές οι οποίες έχουν προέλθει από νευροδερματίτιδες...

Ας δούμε όμως συνολικά τις  βασικές δράσεις του οι οποίες είναι:

αντικαταθλιπτικές...

νευροπροστατευτικές...

αντιεπιληπτικές...

αντισπασμωδικές...

καταπραϋντικές...

διεγείρει την κυκλοφορία της χολής...

διουρητικές...

ηρεμιστικές...

παυσίπονες...

αντιϊικές...

αποχρεμπτικές...

εμμηναγωγές...

αντιφλογιστικές...

αιμοστατικές...

επουλωτικό των πληγών και των ελκών...

αντισηπτικές...

αντιμικροβιακές...

στυπτικές...

σπασμολυτικές...

ισχυρές αντινεοπλασματικές -έχει δειχθεί σε in vivo έρευνες...

αντιφλεγμονώδεις...

αντιοξειδωτικές...

αντιαγγειογενετικές...

Ιδανικό ίαμα για:

την κατάθλιψη...

τις αγχώδεις διαταραχές...

τη δυσεντερία...

το έλκος του στομάχου..

τις παθήσεις του γαστρεντερικού σωλήνα...

τις παθήσεις των αναπνευστικών αυλών...

τους ρευματισμούς και τα αρθριτικά...

τις πνευμονικές ενοχλήσεις και σε τους κολικούς...

τις παθήσεις του συκωτιού...

τις πληγές και τα έλκη...

τους σκώληκες...

τους ελώδης πυρετούς...

τη χρόνια κόπωση...

τη χρόνια καταρροή..

τις θρομβώσεις...

τον έρπητα....

Για το βαλσαμόχορτο που χρησιμοποιείται εδώ και δυόμιση (2500) χιλιάδες χρόνια σαν θεραπευτικό βότανο με αναμφισβήτητα θεραπευτικά  αποτελέσματα δεν έχει καταγραφεί καμία σοβαρή παρενέργεια ούτε καν στη Γερμανία που καταναλώνονται εκατομμύρια δόσεις κάθε μέρα. Ποτέ δεν έχει αναφερθεί κάποια τοξικότητα, υπερδοσολογία ή σοβαρή παρενέργεια. Υπάρχουν όμως κάποιες  προφυλάξεις που πρέπει οπωσδήποτε να παίρνουμε για το βαλσαμόχορτο. Η πιο γνωστή παρενέργεια του βαλσαμόχορτου είναι η φωτοτοξικότητά του. Η φωτοτοξικότητά του είχε παρατηρηθεί από αρχαιοτάτων χρόνων και οι πρώτοι που την παρατήρησαν ήταν οι βοσκοί. Παρατήρησαν ότι κάποια από τα ζώα όπως τα πρόβατα που είχαν λεπτότερο δέρμα και λιγότερο τρίχωμα προσβάλλονταν πολύ πιο εύκολα από αυτά που είχαν παχύ τρίχωμα και πιο σκληρό δέρμα όταν έβοσκαν βαλσαμόχορτο. Αυτό συνέβαινε και συμβαίνει διότι το ηλιακό φως επιδρά με τις υπερικίνες του βοτάνου ωστόσο όταν κάποιος χρησιμοποιεί μικρές δόσεις από το βότανο δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα.

Τι πρέπει λοιπόν να προσέχουμε;

1) όταν έχουμε πάρει βαλσαμόχορτο δεν εκθέτουμε ποτέ τα μάτια μας απευθείας στο ηλιακό φως...

2) άτομα με ενδογενή ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία πρέπει να προσέχουν περισσότερο και να χρησιμοποιούν το βαλσαμόχορτο ή το βαλσαμέλαιο το βράδυ...

3) κάνουμε μασάζ και επαλείψεις με βαλσαμόχορτο τα βράδια...

4) πίνουμε τα αφεψήματά μας ή τα εγχύματα μας με βαλσαμόχορτο τα βράδια ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας που θα χρειαστεί να βγούμε στον ήλιο παίρνουμε μικρότερες δόσεις ...

5) όποιος παίρνει οποιοδήποτε φάρμακο πρέπει να ζητήσει την συμβουλή ειδικού πριν τη λήψη βαλσαμόχορτου...

6) δεν παίρνουμε βαλσαμόχορτο ποτέ μαζί με βαλεριάνα...

7) μαζί με δαχτυλίτιδα...

8) μαζί με πικροδάφνη...

9) άτομα με έλλειψη σιδήρου πρέπει να το αποφεύγουν και

10) άτομα που έχουν αλλεργία στο συγκεκριμένο βότανο...

Πότε και πως συλλέγουμε το βαλσαμόχορτο; Πως το χρησιμοποιούμε;

Στα μέσα του καλοκαιριού (Μέσα Αυγούστου και μετά) θα το βρούμε παντού ανθισμένο. Τα κίτρινά του άνθη φαίνονται από μακριά. Συλλέγουμε τις ανθισμένες κορυφές μαζί με φύλλα και βλαστούς.(όταν συλλέγουμε κάτι από τη φύση πάντα παίρνουμε όσο χρειαζόμαστε και πάντα μα πάντα πρέπει να σκεφτόμαστε ότι και την άλλη χρονιά θα χρειαστούμε. Έτσι πάντα πρέπει να μένουν τα άνθη που θα γίνουν ο σπόρος της επόμενης χρονιά). Στην συνέχεια τα αποξηραίνουμε στον ήλιο και τα τοποθετούμε  σε σκουρόχρωμα βάζα ή σε λινατσένια σακουλάκια και τα αποθηκεύουμε σε σκοτεινό και ξηρό μέρος για όλο τον χειμώνα.

Αν έχουμε χρόνο και υπομονή κρατάμε 120g από τις ανθισμένες κορυφές για κάθε μισό λίτρο ελαιόλαδο και παρασκευάζουμε βαλσαμέλαιο. Το βαλσαμέλαιο γίνεται με έγχυση των λουλουδιών σε ελαιόλαδο και απευθείας έκθεση στον ήλιο για περίπου έξι εβδομάδες. Θα καταλάβουμε ότι είναι έτοιμο όταν θα έχει πάρει ένα παχύ κόκκινο χρώμα και αφού το στραγγίσουμε με ένα τουλπάνι ή ψιλό σουρωτήρι το τοποθετούμε σε σκουρόχρωμο μπουκάλι και το αποθηκεύουμε σε δροσερό ξηρό μέρος.

Το βαλσαμέλαιο είναι ένα λάδι αμέσου ανάγκης και δεν πρέπει να λείπει από κανένα σπίτι...

μικρά τραύματα...

μικρά εγκαύματα...

μολύνσεις...

πονοκέφαλοι...

άγχος...

φαγούρες...

φλεγμονές...

τσιμπήματα εντόμων

μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα με βαλσαμέλαιο...

Ας δούμε τώρα και μερικές εφαρμογές αυτού του βοτάνου που δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως το βάλσαμο του σώματος και της ψυχής:

1) Κρυολόγημα:

για να προλάβουμε  το κοινό κρυολόγημα απλά πίνουμε συχνά  αφέψημα ή έγχυμα βαλσαμόχορτου μέσα στην διάρκεια του χειμώνα. Αν ήδη έχουμε κρυολόγημα πίνουμε ένα φλιτζάνι έγχυμα βαλσαμόχορτου πριν πάμε για ύπνο. Αν έχουμε ερεθισμένο λαιμό κάνουμε γαργάρες με έγχυμα βασλαμόχορτου.

2) Εμμηνόπαυση:

Το βαλσαμόχορτο είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικότερα βότανα στην παροχή βοήθειας στις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση. Έτσι δύο με τρία φλιτζάνια έγχυμα βαλσαμόχορτου την ημέρα:

μειώνει τις εφιδρώσεις...

μειώνει την ευερεθιστότητα...

μειώνει τις αϋπνίες...

μειώνει την νευρικότητα...

μπορεί να εξαλείψει την κατάθλιψη...

Μπορούμε να πίνουμε το έγχυμά μας και κατά την διάρκεια του γεύματός μας όταν νιώθουμε έντονη ανησυχία ή μεγάλη ευερεθιστότητα. Μπορούμε να κάνουμε ένα ζεστό μπάνιο που στο νερό της μπανιέρας σας θα έχουμε προσθέσει μερικές σταγόνες από αιθέριο έλαιο βαλσαμόχορτου...

3) Κατάθλιψη:

Οι έρευνες έχουν δείξει ότι το βαλσαμόχορτο μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην θεραπεία της ήπιας κατάθλιψης. Όμως συμβουλευτείτε τον βοτανολόγο σας αν παίρνετε και άλλα σκευάσματα. Το βαλσαμόχορτο μπορούμε να το παίρνουμε για την κατάθλιψη για μεγάλα διαστήματα. Να το σταματάμε και μετά να ξαναρχίζουμε. Δεν προκαλεί εθισμό και δεν φέρνει υπνηλία. Κάνουμε έγχυμα βαλσαμόχορτου και πίνουμε ένα έως τρία φλιτζάνια την ημέρα μαζί με το φαγητό.

4) Αϋπνία:

Αν υποφέρουμε από αϋπνίες το βαλσαμόχορτο μπορεί να μας βοηθήσει. Κάνουμε έγχυμα από το βότανο και πίνουμε ένα έως τρία φλιτζάνια την ημέρα, πίνοντας το ένα φλιτζάνι λίγο πριν κοιμηθούμε...

θα μας βοηθούσε και πάρα πολύ  ένα ζεστό μπάνιο με βαλσαμόχορτο λίγο πριν να ξαπλώσουμε. Στο νερό της μπανιέρας μας σταλάζουμε μερικές σταγόνες από αιθέριο έλαιο βαλσαμόχορτου και απολαμβάνουμε τις ευεργετικές του ιδιότητες.

Στο βαλσαμόχορτο (όπως βέβαια και σε όλα τα βότανα) δεν πρέπει να γίνεται κατάχρηση και να ακολουθούνται οι υποδείξεις των ειδικών. Βέβαια ακόμα και η υπερβολική κατανάλωση νερού μπορεί να επιφέρει προβλήματα!

Μια ιστορία άμεσης εμπειρίας:

Η γυναίκα μου είναι λάτρης του σπαθόχορτου. Κάθε καλοκαίρι με μεγάλη προσοχή μαζεύει τα άνθη του σπαθόχορτου και φτιάχνει σπαθόλαδο με ελαιόλαδο από τις ελιές μας. Ένα απόγευμα επισκευάζοντας μια ηλεκτρική συσκευή με το ηλεκτρικό κολυτήρι αυτό μου ξεφεύγει από το στήριγμα του και με καίει άσχημα το χέρι. Μηχανικά τρέχω προς το φαρμακείο ψάχνοντας για κάποια αλοιφή για εγκαύματα, όμως δεν βρίσκω κάτι. Εκεί με βλέπει η γυναίκα μου με ρωτά τι ψάχνω και της εξηγώ. Μου λέει γιατί δεν δοκιμάζεις το σπαθόλαδο; και έτσι και έκανα. Ήδη το χέρι μου είχε αρχίσει να βγάζει εκείνη την φουσκάλα του καψίματος και πονούσε. Έβαλα πάνω του σπαθόλαδο και το έτριψα απαλά. Ένοιωσα σαν ο πόνος να αυξάνεται αλλά είχε μια αίσθηση όχι ενοχλητική. Όπως όταν σου κάνουν μασάζ και ο πόνος είναι ευχάριστος, κάπως έτσι. Πέρασαν οι ώρες βράδυασε και κάποια στιγμή μου λέει η γυναίκα μου πως πάει το κάψιμο. Τότε συνειδητοποίησα ότι το είχα ξεχάσει και αυτό έγινε γιατί τίποτα δεν με ενοχλούσε. Κοιτάω το χέρι μου όντως υπήρχε εκεί το άσπρο καμένο σημείο όμως όταν το άγγιζα πάνω δεν ένοιωθα καμιά ενόχληση. Έβαλα ξανά σπαθόλαδο για 3 μέρες, πρωί και βράδυ.....

Σήμερα αν κοιτάξει κανείς εκείνο το σημείο του χεριού μου δεν θα δει κανένα σημάδι όπως συνήθως αφήνουν τα καψίματα. Και αυτό το αποδίδω σίγουρα στις ευεργετικές ιδιότητες του σπαθόλαδου.