Μάραθος και Μαραθόριζα.

Ο μάραθος (Foeniculum vulgare) είναι μονοετής πόα και ανήκει στην οικογένεια των Σκιαδανθών.

ΕΔΑΦΟΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ:

Η άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης του μάραθου είναι 18-250 C, με όρια ανάπτυξης 4-350 C και όρια αντοχής από 0-400 C. Αποδίδει καλά σε εδάφη μέσης σύστασης, πλούσια σε οργανική ουσία, καλά στραγγιζόμενα, με καλό πορώδες και pH 6-7. Οι απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία είναι μέτριες και οι ποσότητες που υπάρχουν σε ένα καλό γεωργικό έδαφος είναι επαρκείς. Αντιθέτως η καλλιέργεια ωφελείται από την οργανική λίπανση. Οι απαιτήσεις σε νερό είναι μέτριες αλλά σε χρονιά που έχει ανομβρία καλό είναι να υπάρχει δυνατότητα άρδευσης για να μην πέφτει η στρεμματική απόδοση.

ΤΡΟΠΟΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ:

Ο μάραθος πολλαπλασιάζεται με σπόρο. Η σπορά γίνεται από αρχές Φεβρουαρίου μέχρι μέσα Μαρτίου. Μπορεί να γίνει και αργότερα με την προϋπόθεση ότι υπάρχει δυνατότητα άρδευσης.Η σπορά γίνεται σε καλά προετοιμασμένο χωράφι. Για σπορά με πνευματική μηχανή απαιτούνται 750 γρ./στρ. Για σπορά με το χέρι ή με κοινή σπαρτική απαιτείται διπλάσια ποσότητα.

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ:

Ο μάραθος είναι οψιμότερος σε σχέση με τα άλλα φυτικά είδη της ίδιας οικογένειας. Η συγκομιδή γίνεται με θέρισμα των φυτών όταν το 70% των σκιαδίων βρίσκεται . Τα φυτά αφήνονται θερισμένα επιτόπου για 2-3 μέρες και μετά αλωνίζονται με θεριζοαλωνιστική μηχανή. Η απόδοση σε καρπό κυμαίνεται μεταξύ 150 και 200 κιλά το στρέμμα.

ΕΧΘΡΟΙ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ:

Ο μάραθος δεν παρουσιάζει ευαισθησία σε εχθρούς και ασθένειες. Εάν προκύψει προσβολή, αντιμετωπίζεται προληπτικά με αμειψισπορά, ορθολογική άρδευση και αν δεν αποδώσουν αυτά με επεμβάσεις φυτοπροστασίας.

ΧΡΗΣΗ:

Το αιθέριο έλαιο του μάραθου χρησιμοποιείται σε καλλυντικά, στην αρωματοποιία και στην βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Ο σπόρος χρησιμοποιείται όπως και του γλυκάνισου για τον αρωματισμό του ούζου και του τσίπουρου. Το αφέψημά του χρησιμοποιείται ως ήπιο ηρεμιστικό.

ΚΑΙ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΦΙΝΟΚΙΟ Ή ΜΑΡΑΘΟΡΙΖΑ

Το φινόκιο είναι από πιο γνωστά λαχανικά της κουζίνας των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων οι οποίοι το εκτιμούσαν ιδιαίτερα για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες και την νοστιμιά του και το  περιέγραφαν σαν το "καλό και χρήσιμο βότανο". Είναι  συνδεδεμένο με μύθους και δοξασίες της ελληνικής μυθολογίας και της ελληνικής παράδοσης. Είναι το φυτό που χρησιμοποίησε ο Προμηθέας για να κρύψει την φωτιά που έκλεψε από τους Θεούς για να την δώσει στους ανθρώπους. Με τους σπόρους του ακόμη έκαναν και φυλαχτά που τα κρεμούσαν στην εξώπορτα για προστασία από μάγια, βασκανείες κ.λ.π.

Το ελληνικό του όνομα είναι μαραθόριζα. Είναι ουσιαστικά η ρίζα του μάραθου, ένας μεγάλος άσπρος βολβός  που αποτελείται από τραγανές  αρωματικές φλούδες του λαχανικού που καλύπτουν η μία την άλλη. Το καλλιεργημένο φινόκιο είναι μεγάλη ρίζα ενώ το άγριο έχει πολύ μικρή ρίζα και μεγάλους σκληρούς και λεπτούς μίσχους που μοιάζουν με τον άνιθο. O άγριος μάραθος φυτρώνει σχεδόν παντού και με τους σπόρους του αρωματίζουμε κρέατα, παστά και τουρσιά. Η γεύση και το άρωμα του φινόκιο μας θυμίζει ούζο και ταιριάζει απόλυτα με αυτό στην μαγειρική. Συνδυάζεται ιδανικά με θαλασσινά και εσπεριδοειδή ενώ ωμό σε σαλάτες είναι τραγανό με ευχάριστη δροσερή  έντονη γεύση που μπορεί όμως να καλύψει τις υπόλοιπες γεύσεις. Μαγειρεμένο αποκτά μια βελούδινη υφή και πιο απαλή γεύση και συνοδεύει ιδανικά χοιρινό και ψάρια. Στην Ιταλία το τηγανίζουν παναρισμένο ή το ψήνουν στο γκριλ και το περιχύνουν απλά με ελαιόλαδο και λεμόνι, στην Γαλλία το γκρατινάρουν στον φούρνο με μπεσαμέλ και εδώ στην Ελλάδα έχουμε πολλά πιάτα όπως κατσικάκι με  μάραθο, χταπόδι ή σουπιές με μαραθόριζα, χορτόπιτες, μάραθος με αγγινάρες και κουκιά.

Όταν διαλέγουμε φινόκιο προεσέχουμε να έχει λαμπερό άσπρο χρώμα χωρίς κίτρινες άκρες, να είναι σχετικά βαρύ για το μέγεθός του ενώ ενδεικτικό σημάδι της φρεσκάδας του είναι τα τρυφερά πράσινα φυλλαράκια στο πάνω μέρος της ρίζας.

Πώς σας ωφελεί: Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Τα σημαντικότερα φυσικά συστατικά της, η ανηθόλη και η φεγχόνη, δρουν κατά της δυσκοιλιότητας και της δυσπεψίας. Είναι, επίσης, καλή πηγή φυτικών ινών.